ხელის ტანკსაწინაღმდეგო ყუმბარმტყორცნი რპგ-1 (საცდელი)
შენიშვნა:პრგ-1 1948წლამდე მიდიოდა ამ მოდელზე მუსაობა მაგრამ მისი სრულყოფა და შეიარაღებაზე არება არ მოხერხდა. მიზეზი სეიარაღებაზე არ მიღების იყო:ყუმბარის არადამაკმაყოფილებელი მოქმედება მისი ამაფეტქის არასრულყოფილების გამო და დენტის მუხტის ნაკლოვანებება მისი არასტაბილური წვა სხვადასხვა ტემპერატურაზე ზამთარსა და ზაფხულის პერიოდში.
ბეზოტკატნოე არაუკუქცევადი, მრავალჯერადი გამოყენების 3. ყუმბარმტყორცნის კალიბრი 30 მმ 4. ჭურვის კალიბრი 70 მმ 5. ჭურვის მასა 1.6 კგ 6. ყუმბარმტყორცნის მასა 2.0 კგ 7. ყმბარმტყორცნის სიგრძე 1000 მმ 8. ჭურვის სიგრძე 425 მმ 9. სროლის სამიზნე მანძილი 75 მეტრი 10. ყუმბარის საწყისი სიცქარე 40 მ/წ 11. პირდაპირი სროლის მანძილი 50 მ 12. საბრძოლო სწრაფსროლა 4-6 გ/წ 13. ჯავშანგამტარიანობა 150მმ მდე შენიშვნა: ამ და სხვა ყველა დანარჩენ მოცემულ ყუმბარტყორცნებზე პირდაპირი სროლის მანძილი მოცემულია 2 მეტრის სიმაღლის მიზანზე.
ხელის ტანკსაწინაღმდეგო ყუმბარმტყორცნი რპგ-2
1942წელს რპგ-2 და პგ-2 იქნა მიღებული საბჭოთა არმიის შეიარაღებაზე. ყოველი მოტომსროლელი ათეულიშ გაჩნდა ეს იარღი. Eპრგ-2ის შექმნა ს.გ. კოროშუნოვმა და ი.ფ. კუზმინმა რომელტაც სემდგომ მიენიჭათ პრემია)). 1957 წელს ყუმბარტყორცნი აღჭურვეს ინფრაწითელი სამიზნეთი ნსპ-2-ით. Yუმბარტყორცნის ამ ვარიანტს დაერქვა სახელი რპგ-2ნ. 40იანი წლბის დასასრილს საბჭოტა არმიაში ხელის ყუმბარმტყორცნელის გარდა ასევე იქნა სექმნილი 82მმ0იანი და 122მმ-იანი დაზგის ტანკსაწინაარმდეგო ყუმბარტყორცნები, შორ მანძილზე მსროლელი და ეფექტური ცეცხლის მწარმოებელი ჯავსანის გამტარუნარიანობით, კუმულატიური წურვებით და მრავალჯერადი გამოყენებით.
რპგ-2ის გასროლა პგ-2
პგ-2 გასროლა ჭრილში
ხელის ტანკსაწუნააღმდეგო ყუმბარმტყორცნი რპგ-2ნ, ნსპ-2-ის სამიზნით, ჩანთა პგ-2 გასროლბის და ყუმბარმტყორცნის სათადარიგო ნაწილებისათვის
ხელის ტანკსაწინაარმდეგო ყუმბარმტყორცნ რპგ-2 ის ტტმ
1. მოხმარებადი საბრძოლო ჭურვები
ზეკალიბრული კუმულატიური გასროლები საწყისი დენთიანი მუხტით 2. გამსვები ხელსაწყო ბეზოტკატნოე
არაუკუქცევადი, მრავალჯერადი გამოყენების 3. ყუმბარმტყორცნის კალიბრი 40 მმ 4. ჭურვის კალიბრი 80 მმ 5. ჭურვის მასა მუხტიანად 1,84 კგ 6. ყუმბარმტყორცნის მასა 2,86 კგ 7. ყმბარმტყორცნის სიგრძე 950 მმ 8. ჭურვის(გასროლის) სიგრძე მუხტიანად 670 მმ 9. სროლის სამიზნე მანძილი 150 მეტრი 10. ყუმბარის საწყისი სიცქარე 84 მ/წ 11. პირდაპირი სროლის მანძილი 100 მ 12. საბრძოლო სწრაფსროლა 4-6 გ/წ 13. ჯავშანგამტარიანობა 200 მმ
რპგ-2-ის სროლის პოზიციები მდგომელა ჩოქელა და მწოლელა მდგომარეობაში
1942 წელს სკბ#36 ნავთობ ნარკომის წარმოებამ, მთავარი კონსტრუქტორი ა.პ. ასტროვსკის და კონსტრუკტორ ნ.გ გრიგორიანის ხელმზრვანელობით დაიწყო 82მმ დაზგური ტანკსაწინააღმდეგო ყუმბარტყორცნის შექმნა. მოგვიანებით მათ შეუერთდა პ.პ შუმილოვი. შაწყის ეტაპზე ამ ყუმბარმტყორცნის გასროლები იყო სექმნილი როგორც მბრუნავი მილრექტიული (ტრუბარეაკტივნი) ჭურვი. მიუხედვად ამისა ჭურვის ბურნვადობამ და მარალმა სიცქარემ გამოიწვია მისი არა ჯავშანგამტარიანობის ნაკლებ უნარიანობა, და ტტანდართული დეფორმირების და კუმულატიური ნაკადის გაფანტვას იწვევდა. ღამაც გამოიწვია სემდგომში 1944 წელს ამ დამუსავებისგან უარი ეთქვათ და გადართულიყვნენ ახალი არაბრუნვადი, ჯავშანგამტარი-კუმულატიური მოქმედების, რეაქტიულ ძრავიანი სახის ყურვის შექმნაზე. Aმ ძრავს ჰქონა დროის მცირე ნაწილი რომ ემუშავა იმისატვის რომ დენთის მუხტი დამწვარიყო ყუმბარმტყორცნის ლულაშივე, შესაბამისად მაღალი მოქმედების წნევა წვის კამერაში ითხოვდა მყარ კორპუს. 1950 წლისტვის 82მმ კალიბრული რეაქტიული ტანკსაწინააღმდეგო დაზგური ყუმბარმტყორცნი ცპგ-82 იქნა მირებული შეიარაღებაზე. ყუმბარმტყორცნი თხელკედლიანი ლულა არის გლუვლულიანი მიმართველი წრილების გარეშე. რომელიც შესდგებოდა ორი ნაწილისაგან: ლულისა და ხაზინისაგან (კაზიონიკ). ერთდებოდენ ისინი ერთმანეტში მუფტით. Lულაზე მაგრდებოდა თვიტ-დამთენ დამრტყმელ-გამსვები მექანიზმი, სამიზნე ხელსაწყო და სამხარე საყრდნობი. ლულა მაგრდებოდა ბორბლებიან დაზგაზე რომელიც ეხმარებოდა იარარის ადატანა და საბრზოლო თუ სალაშქრო მდგომარეობაში მოსაყვანად. პგ-82 გასროლა შესდგებოდა სატავე ნაწილისაგან კუმულატიური მუხტით და ფოლადის ვარონკით კონუსისებური ფორმის, რეაქტიული ზრავით ტავისი სტაბილიზატორებით რომელიც სესდგებოდა თავისმხრივ ექვსი მყარი ფთისაგან და აეროდინამიური რგოლით, ასევე მილაკით(ზაპალ) და ამფეტქით. ღეაქტიულლ ზრავსი მუხტად გამოიყენებიდა მილაკოვანი ნიტროგლიცერინული დენთი, რომელიც უზრუნველყოფთა სტაბილურ წვას და მუსაობას ზამთრისა და ზაფხულის პერიოდში.
ტანკსაწინაღმდეგო ჭურვები პგ-82 ჭრილში ზედა და მსხვრევადი ჭურვი ოგ-82 ქვედ
სპგ-82 ის ხელიტ გადატანა სპგ-82 ის ზტვლებიტ გაგორება
სპგ-82 ის ხელიტ გახოხება-მიწოლა ერთი ან ორი ყუმბარმტყორცნებლით
სპგ-82 ის მწოლიარე მდგომარეობაში დატენვა დამიზნება
მემიზნე-ოპერატორის და დამტენის მდგომარეობა სანგარიდან სროლისას ჩოქელა და მდგომელა. Gასროლების პირამიდები მსხვერვადი და კუმულატიური ჭურვების გადასატანად.
დაზგის ტანკსაწინაღმდეგო ყუმბარმტყორცნი სპგ-82 და სგ-82-ის ტტმ
სპგ-82 სგ-82 1. მოხმარებადი საბრძოლო ჭურვები: რეაქტიულ-კუმულატიური და მსხვრევადი 2. გამშვები ხელსაწყო ბ არაუკუქცევადი, მრავალჯერადი გამოყენების 3. ყუმბარმტყორცნის კალიბრი 82 მმ 4. ჭურვის კალიბრი 82 მმ 5. ჭურვის მასა პგ-82 4,54 კგ 6. ჭურვის მასა ოგ-82 4.95 კგ 7. ყუმბარმტყორცნის მასა 38 კგ 8. ყმბარმტყორცნის სიგრძე 950 მმ 9. სროლის სამიზნე მანძილი პგ-82 ით 300 მეტრი 10. სროლის სამიზნე მანძილი ოგ-82 ით 700 მეტრი 11. ყუმბარის საწყისი სიცქარე 84 მ/წ 12. პირდაპირი სროლის მანძილი პგ-82 200 მ 13. საბრძოლო სწრაფსროლა 6 გ/წ 14. ჯავშანგამტარიანობა 175 მმ
ყუმბარმტყორცნის მომსახურე გათვლა სესდგება სამი კაცისაგან: მემიზნეოპრატორი, დამტენი და მომწოდებელისაგან. Yუმბარმტყორცნის გატენვა ხდება ქვემეხის სახაზინო ნაწილიდან. Dამიზნება ხდება ხელით მექანიკური სამიზნის საშუალებით.
სგ-82-ის სამიზნე
Aამავდროულად 82 მმ დაზგურყუმბარმტყორცნთან ერთად იქნბოდა უფრო ძლიერი 122მმ დაზგურტი ტანკსაწინააღმდეგო ყუმბარმტყორცნი სპგ-122. შემდგომში დამუსავებისადა მოდერნიზაციის ხარჯზე მას დაერქვა სგ-122, რომელსაც ჰქონდა ანალოგიური მექანიზმი და მოქმედების სისტემა. სპგ-122 ის მასა იყო 44კგ, პირდაპირი სროლის მანძილი 200მ, კუმულატიური ყუმბარის მასა რეაქტიული ზრავით 6,6კგ, ჯავშანგამტანიანობა 300მმ. შედარებითმა გამოცდებმა დაანახატ რომ ორივე ტანკსაწინაარმდეგო ყუმბარმტყორცნი იყო ერთნაირად ეფექტური მიზანში მოხვედრისას. შპგ-82 მსუბუქმა მასამ გაზარდა მისი მანევრირება და ექსპლოტაცია საბრზოლო მდგომარეობაში. სპგ-82-ის გასროლა პგ-82 გააჩნდა ნაკლები ჯავშანგამტარიანობის უნარი სპგ-122 ტან შედარებით, მაგრამ იმ დროისათვის თითქმის ყველა იმდროინდელი ჯავშანმანქანების განადგურბა შეძლო და ამიტომ გადაწყვეტილი იქნა რომ სპგ-122 ყველა საკონსტრუქციო კომპლექსის დოკუმენტაცია დაკონსერვებულიყო და ყოფილიყო რეზერვში. სპგ-122 და არც სგ-122 შეიარარებაზე არ იქნა მიღებული. შემდგომში სგ-82 და სგ-122-ის საფუზველზე იქნა დამუსავებული და 1954 წელს შეიარაღებაზ მირებული 82მმ და 107მმ იანი არაუკუქცევადი ქვემეხები ბ-10 და ბ-11. იქიდან გამომდინარე რომ ბ-11 მძიმე იყო ბ-10 შედარებით და ძალიან არაგემატებოდა საბრძოლო მაჩვენებლებით ბ-11 მაინც ვერ ჰპოვა გავრცელების ფატო სპექტრი.
ტანკსაწინააღმდეგო არაუკუქცევადი ყუმბარმტყორცნი ბ-10 და ბ-11–ის ტტმ
ბ-10 ბ-11 1. მოხმარებადი საბრძოლო ჭურვები კუმულატიური ჭურვი 2. გამშვები ხელსაწყო არაუკუქცევადი, მრავალჯერადი გამოყენების 3. ყუმბარმტყორცნის კალიბრი 82 მმ 107მმ 4. ჭურვის კალიბრი 82 მმ 107 მმ 5. კუმულატიური ჭურვის მასა 4,87 კგ 12,54 კგ 6. Mსხვრევად-ფუგასური ჭურვის მასა 4.87 კგ 13,53 კგ 7. ყუმბარმტყორცნის მასა 86 კგ 305 კგ 8. სროლის სამიზნე მანძილი პგ-82 ით 300 მეტრი 9. სროლის სამიზნე მანძილი ოგ-82 ით 1000 მეტრი 1200 მტრი 10. კუმულატიური ჭურვის საწყისი სიჩქარე 322 მ/წ 400მ/წ 11. Mსხვერვად-ფუგასური ჭურვის საწყისი სიჩქარე 320 მ/წ 375 მ/წ 12. პირდაპირი სროლის მანძილი პგ-82 390 მ 450 მ 13. საბრძოლო სწრაფსროლა 6 გ/წ 5-6 გ/წ 14. ჯავშანგამტარიანობა 250 მმ 290 მმ
ხელის ტანკსაწინააღმდეგო ყუმბარმტყორცნები
ამ ბოლო მოცემული იარაღით დასრულდა პირველი თაობის ყუმბარმტყორცნების შექმნა.
ტანკსაწინაღმდეგო ყუმბარმტყორცნების მეორე თაობა და მათი გასროლები.
50წლების დასაწყისი დაბჭოთა არმიის სეიარაღებაში შედიოდა ტნკსაწინაარმდეგო სისტემების სასუალებები ახლო ბრძოლისათვის.\: ხელის ხელყუმბარა რკგ-3, შაშხანით ყუმბარმტორცნელი ბგ-45, ხელის ტანკასაწინააღმდეგო ყუმბარმტყორცნი რპგ-2, დაზგის ტანკსაწ. ყუმბარმტყ. სგ-82 და არაუკუგორვის ქვემეხები (არდუია) ბ-10 და ბ-11.
ხელის ტანკსაწინაარმდეგო ყუმბარმტყორცნი რპგ-4
1958-1961 წლებში მიმდინარეობდა სამუშაოები (გსკბ-47<ბაზალტი>) საწარმოში, 45 მმ ყუმბარმტყორცნის რპგ-150-ის 83მმ-იანი ზეკალიბრული კუმულატიური გასროლებით შექმნაში. საველე პირობებსი შემოწმწბის სემდეგ ამ კომპლექსმა მიირო სახელწოდება რპგ-4. რპგ-4-ს რპგ-2ისგან ის განასხვავებდა რომ რპგ-4-ს ჰქონდა უფრო ფართე მუხტის წვის კამერა ასევე ყუმბარტყორცნის კალიბრის გაზრდამ ხელი შეუწყო ჭურვის გასროლის საწყისი სიჩქარის და სროლის სამიზნე მანძილის გაზრდას. ღპგ-2-ს დამრტყმელ-სასხლეტმა მექანიზმის კარგი მუშაობამ რეკომენდირება გაუწია თავისივე მექანიზმის გადატანას რპგ-4ის მექანზად. შამიზნე სროლები მიმდინარეობდ მექანიკური სამიზნით, სახეზე დმწვრობის ტავის არიდების მიზნით მუყაოს ფარები კეთდებოდა ლულაზე. ღპგ-4 ის გასროლებს გააცნდათ საბრძოლო კუმულატიური ნაწილი სასტარტო დენტის მუხტი. გასროლისას ჭურვის სტაბილიზაცია ხორცილედებოდა 6 პლასტიიური ლოპოსტი ფთებით, რომლებიც დატენილი ყუმბარმტყორცნში იმყოფებოდა დაკეცილ მდგომარეობაში. 1958 წელს რპგ-4 გაიარა საჯარისო და 1961 წელს კი საველე გამოცდა. Mან სრულიად დააკმაყოფილა ტტმ და მოთხოვნილებები მაგრამ სულ მალე გამოჩნდა დამუშავებაში მყოფი პირველი რეზულტატები ტანკსაწინაღმდეგო ყუმბარმტყორცნის რპგ-7-ის ტავისივე აქტიური-რეაქტიული გასროლებიტ პგ-7ბ, რომლის სროლის მანძილი და ჯავსან გამტარუნარიანობა გაცილებიტ აღემატებოდა წინამორბედს (რპგ-4)-ს. აქედან გამომდინარე ტანკსაწინაღმდეგო კომპლექსი რპგ-4 არ იქნა მირებული შეიარაღებაზე.
ხელის ტანკსაწინაარმდეგო ყუმბარმტყორცნი რპგ-4 და მისი კუმულატიური ჭურვი
რპგ-4-ის მექანიკური სამიზნე
ხელის ტანკსაწინააღმდეგო ყუმბარმტყორცნ რპგ-4-ის ტტმ
1. მოხმარებადი საბრძოლო ჭურვები:
ზეკალიბრული კუმულატიური ჭურვი, სასტარტო დენთის მუხტით 2. გამშვები ხელსაწყო არაუკუქცევადი, მრავალჯერადი გამოყენების 3. ყუმბარმტყორცნის კალიბრი 45 მმ 4. ჭურვის კალიბრი 83 მმ 5. ჭურვის მასა 1,9 კგ 6. ყუმბარმტყორცნის მასა 4,7 კგ 7. სროლის სამიზნე მანძილი 300 მეტრი 8. პირდაპირი სროლის მანძილი 143 მ 9. ჯავშანგამტარიანობა 220 მმ
